خوله دختر منظور
خوله دختر منظور بن زبّان فزاری، همسر امام حسن مجتبی(ع) و مادر حسن مثنی است. او نخست همسر محمد بن طلحه بود و با کشته شدن او در جنگ جمل، به همسری امام حسن مجتبی(ع) درآمد.
زندگینامه
خوله دختر منظور بن زبان بن سیار بن عمرو فزاری همسر امام حسن مجتبی(ع) که نخست همسر محمد بن طلحه بود و با کشته شدن او در جنگ جمل، به همسری امام حسن مجتبی(ع) درآمد و همو مادر حسن بن حسن (حسن مثنی)است. مادر خوله، ملیکه دختر خارجه بن سنان بود.
خواهر وی به نام تماضر، همسر عبدالله بن زبیر بود. پس از کشته شدن همسر نخست خوله، عبدالله در غیاب پدر خوله، پیشنهاد ازدواج او را به امام حسن(ع) داد و امام نیز موافقت کرد. گفته‌اند پدرش پس از اینکه از این امر آگاه شد، نخست ناراحت شد ولی در نهایت رضایت داد.
ابوالفرج اصفهانی گفته است وی تا هنگام شهادت امام حسن (ع) در خانه او بود یا اینکه امام او را طلاق داد. بنابراین، از نظر ابوالفرج اصفهانی محتمل است که وی تا پایان عمر امام، همسرش بوده است و برخی مورخین نیز به این امر تصریح کرده‌اند. با توجه به گزارشی که مورخین از اندوه شدید وی از درگذشت امام نقل کرده‌اند این احتمال نزدیک‌تر به ذهن است که وی تا پایان عمر امام همسر او بوده است. ناراحتی وی چنان بود که پدرش منظور، شعری برای تسلی خاطر دخترش سرود:
| نبئت خولة امس قد جزعت | من ان تنوب نوائب الدهر | |
| لاتجزعی یا خول و اصطبری | ان الکرام بنوا علی الصبر |
ای خوله! زاری مکن و شکیبا باش که بزرگواران بر صبر تکیه کردند.
فرزندان
خوله از محمد بن طلحه سه فرزند به نام‌های ابراهیم، داود و ام قاسم داشته است. فرزند او از امام حسن (ع) نیز حسن نام داشت که به حسن مُثَنّی معروف است.
پانویس
منابع
- الاصفهانی، ابوالفرج، الاغانی، ج۱۲، دار احیاء التراث العربی (نسخه موجود در لوح فشرده مکتبة اهل البیت نسخه دوم).
- الزجاج، الامالی، مصر: المکتبة المحمودیة التجاریة، ۱۳۵۴ق/۱۹۳۵م.
- القرشی، باقرشریف، موسوعة سیرة اهل البیت، ج۱۱ الامام الحسن بن علی(ع)، تحقیق: مهدی باقر القرشی، قم: دارالمعروف، ۱۴۳۰ق/۲۰۰۹م.
- بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، تحقیق: محمدباقر محمودی، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، ۱۳۹۷ق/۱۹۷۷م (نسخه موجود در لوح فشرده مکتبة اهل البیت نسخه دوم).